کد مطلب:33826 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:103

توكل بر خداوند علی الاصول عبارت است از توكل بر برنامه های خداوند در این عالم، یعنی ایمان داشتن به اینكه خداوند به اهداف خود خواهد رسید و لذا هیچ تلاشی در راه خداوند بی نتیجه نخواهد ماند. این در واقع همان معنایی از توكل است كه از امام كاظم (ع) نقل شده است:

التوكل علی الله درجات. منها ان تتوكل علی الله فی امورك كلها، فما فعل بك كنت عنه راضیا، تعلم انه لا یالوك خیرا و فضلا و تعلم ان الحكم فی ذلك له، فتوكل علی الله بتفویض ذلك الیه وثق به فیها و فی غیرها (اصول كافی، ج 2)

توكل بر خدا درجاتی دارد. یكی از آن درجات اینست كه در جمیع امور بر خدا توكل كنی و از هر چه با تو می كند خشنود باشی و بدانی كه او هیچ فضل و خیری را از تو دریغ نمی دارد و داوری درین امر با اوست. پس با تفویض داوری به او، بر او توكل كن و درین امر و دیگر امور به او اطمینان داشته باش.

[صفحه 383]

بنابراین، توكل، شخص متوكل را در راهی كه می رود، تشجیع می كند و وی را بر نتیجه بخشی عملش اطمینان می بخشد. چرا كه كار نیكی می كند كه مطلوب خداوند است. اما كافران غیر متوكلی كه راه خدا را سد می كنند، اعمالشان تباه و بی ثمر خواهد شد:

الذین كفروا و صدوا عن سبیل الله اضل اعمالهم (محمد، 1)

پس به طور خلاصه، در اموری باید توكل كرد كه تدبیرش از عهده ی ما خارج است. در این امور است كه نمی توان به اسباب توسل جست چرا كه اصولا اسباب مربوطه از دسترس ما بیرون است. نباید در مواردی كه به اسباب دسترسی داریم، مصنوعا دست خود را ببندیم تا توكل معنا پیدا كند. در این موارد، توسل جستن به اسباب هیچ منافاتی با توكل ندارد. كشف نیروهای مخفی طبیعت، تالیف آنها با یكدیگر و رسیدن به نتایج تازه نیز با توكل منافات ندارد. دنباله كلام را در نوبت آتی خواهیم آورد.

خداوند را می خوانیم كه درهای رحمتش را بر ما بگشاید و توفیق توحید و توكل به ما عنایت بفرماید.

والسلام علیكم و رحمه الله

[صفحه 385]

صفحه 383، 385.